مقصودِ عمومى از دعا ؛ یعنى خواستن و گرفتن از خداوند متعال. ما انسان‌ها نیازهاى زیادى داریم و وجودمان سر تا پا نیاز است. اگر در وجود خودتان دقّت کنید ، مى‌بینید از تنفّس کردن و غذا خوردن گرفته تا راه رفتن و گوش کردن و دیدن ، همه و همه حاکى از نیاز ما انسان‌هاست.
یعنى خداى متعال ، مجموعه‌اى از امکانات و نیروها را در اختیار من و شما قرار داده است که با آن‌ها مى‌توانیم زندگى کنیم و همه نیز تحتِ اراده پروردگار است. هر کدام از این نیروها و امکانات کمبود پیدا کند ، انسان دچارِ مشکلِ اساسى در زندگى خود مى‌شود. مثلاً یک رگ یا یک رشته عصب از کار بیفتد ، یک عضله مشکل پیدا کند ، تا برسد به مسائلِ بیرون از وجودِ انسان یا مسائل روحى یا مسائل اجتماعى.
بشر ، سر تا پا نیاز است. رفع این مشکلات و تأمین این نیازها را از چه کسى باید بخواهیم؟ از خداى متعال که او حاجات ما را مى‌داند. « و اسئلوا اللَّه من فضله إن اللَّه کان بکلّ شى‌ءٍ علیماً ». خدا مى‌داند شما چه مى‌خواهید ، چه لازم دارید و چه چیز از او مى‌طلبید و سؤال مى‌کنید. پس از خدا بخواهید.
در جاى دیگر مى‌فرماید: « و قال ربّکم: ادعونى استجب لکم » پروردگار شما فرموده است: « دعا کنید مرا » یعنى « بخوانید مرا ؛ من به شما جواب مى‌دهم ». البته این جواب دادن، به معناى برآمدنِ حاجت نیست. مى‌گوید: « جواب مى‌دهم و لبیک مى‌گویم » ؛ استجب لکم. اما این استجابت الهى در بسیارى از موارد با دادنِ حاجت و آن چیزِ مورد درخواست شما همراه است.
پس ، این مطلب اوّل که انسان نیازهایى دارد و رفع این نیازها را باید از خدا بخواهد. باید درِ خانه خدا رفت تا از تضرّع پیش دیگران ، بى‌نیاز شد...
در حدیثى آمده است: « افضل العبادة الدّعا ». بهترین عبادت‌ها دعاست. حدیث دیگر ، حدیث نبوى است. آن حضرت به اصحابِ خود فرمود: « ألا ادُّلکم على سلاح ینجیکم من اعدائکم و یدر ارزاقکم؟ » « آیا مى‌خواهید سلاحى را به شما نشان دهم که هم شما را از دشمن حفظ مى‌کند و نجات مى‌دهد و هم روزى‌تان را فراوان مى‌کند؟ » این ، همان خواستن از خدا براى برآورده شدن حاجات است. « قالوا: بلى یا رسول‌اللَّه »، « عرض کردند: بلى ؛ بفرمایید ». فرمود: « قال تدعون ربّکم ». « خدا را دعا کنید ؛ خدا را بخوانید »، « باللّیل و النّهار » « شب و روز » ، « فإنّ سلاح المؤمن الدّعا » « سلاح مؤمن ، دعاست » ؛ یعنى دنبال حاجات رفتن با سلاح دعا. با دشمن ، با حادثه و با بلیه در افتادن با سلاح دعا.
یک روایت از حضرت سجاد علیه‌السّلام است که مى‌فرماید: « الدّعاء یدفع البلاء نازل و ما لم ینزل » ؛ هم بلایى که به سوى شما آمده است با دعا دفع مى‌شود و هم بلایى که نیامده است. یعنى اگر دعا نکنید ، آن بلا متوجّه شما خواهد شد.
مسأله بسیار مهمّى است. خداوند متعال ، وسیله‌اى به انسان داده است که انسان مى‌تواند حوائج خود را - مگر در موارد استثنایى که به آن اشاره مى‌کنم - با آن برآورده کند. آن وسیله چیست؟ خواستن از خداى متعال است.
کلامى از امیرالمؤمنین علیه‌السّلام نقل شده است که ایشان - بنا بر نقل - فرموده‌اند: « ثم جعل فى یدک مفاتیح خزائنه ، بما اذن فیه من مسألته » ؛ « خداى متعال ، به این‌که به تو اذن داد از او بخواهى ، کلید همه گنجینه‌هاى خود را در دست تو قرار داد ». پس اذنى که خداوند متعال داد تا هرچه مى‌خواهى از او بخواهى ، کلید همه خزائن الهى است. اگر انسان این کلید را به شکل درست به‌کار ببرد - از خدا بخواهد - مسلّماً آن را در اختیار انسان مى‌گذارد.
« فمتى شئت استفتحت بالدّعاء أبواب خزائنه » ؛ هر وقت بخواهى ، به‌وسیله دعا درِ خزائن الهى را باز مى‌کنى.
ببینید! این مسأله بسیار مهمّى است. چرا انسان خود را از این وسیله مهم محروم کند؟!
آنچه خواندید گلچینی بود از سلسله گفتارها و توصیه های اخلاقی رهبر معظم انقلاب که تحت عنوان « سی روز ، سی گفتار » بر روی سایت دفتر حفظ و نشر آثار معظم له به صورت روزانه منتشر می گردد.
در این شب ها ما را هم از دعای خود بهره مند بفرمایید ... التماس دعا ...
